Dlaczego papież ubiera się na biało?

Papież Franciszek wszedł na papieskie konklawe ubrany w szkarłatną czerwień kardynała, a wyszedł w lśniącej bieli. Skąd wzięła się ta tradycja? Stare powiedzenie sugeruje, że „dobrzy ludzie zawsze ubierają się na biało”. Pytanie tylko, czy biel od zawsze była wizytówką papieskiego ubioru?

Historia białych szat papieskich

Wszystko wskazuje na to, że praktyka ta wynikła z przypadku historycznego. Szata noszona przez papieża poza celebracją liturgiczną jest bardzo podobna do każdej innej sutanny duchownej – zarówno pod względem formy, jak i funkcji. Mówiąc prościej, jest to długa, średniowieczna tunika oparta na zwykłym stroju z wcześniejszych wieków, kiedy duchowieństwo ubierało się jak inni świeccy. Jeden z papieży nawet potępił duchownych, którzy ubierali się w sposób naznaczający ich status. Twierdził, że powinni być rozpoznawani za swoją świętość i wiedzę, a nie za strój.

Pierwsi papieże prawdopodobnie nosili pospolite stroje swoich czasów. Jednakże wzrost władzy i prestiżu zapoczątkowany w czasach Konstantyna sprawił, że papieski ubiór nabrał bardziej królewskiego wyglądu. Wiele z używanych dzisiaj szat liturgicznych i nieliturgicznych ma swoje korzenie w codziennych szatach z dawnych czasów. Część z nich miała dołączoną do nich symbolikę polityczną lub akademicką.

Uważa się, że biała sutanna stała się sztandarowym ubiorem papieża za sprawą Innocentego V, który został wybrany w 1276 roku. Innocenty V był uczonym zakonnikiem zakonu założonego przez św. Dominika. Jako pierwszy papież dominikanin nadal nosił biały habit zakonu podczas swego krótkiego pontyfikatu. A jako profesor teologii na uniwersytecie w Paryżu był czczony jako oświecony uczony i wielki kaznodzieja, którego papiestwo dążyło do pokoju i jedności z Kościołem Wschodnim. Jego sława musiała też odbić się na jego następcach, gdyż wkrótce pojawianie się papieża w białym habicie stało się bardzo powszechne.

Papież nie jest jedynym duchownym w białych szatach

Obecnie papieski strój obejmuje białą sutannę i piuskę (czapkę), a także białą pelerynę lub mucet (krótką naramienną pelerynę, która jest również częścią habitu dominikańskiego) oraz białą szarfę z wyhaftowanym herbem papieskim. Całość dopełnia wybrany przez papieża pektorał chrześcijański (ozdobny krzyż). W zależności od okoliczności i warunków pogodowych strój papieski może być uzupełniony kapeluszem i czerwoną peleryną.

Warto też nadmienić, że papież nie jest jedynym członkiem duchowieństwa, który nosi biel. W regionach tropikalnych w białych sutannach można również zobaczyć biskupów i księży. Wszystko ze względu na wysoki poziom ciepła i wilgotności. I oczywiście swoją tradycyjną białą sutannę nadal noszą też Dominikanie. Szata ta czasami obramowana jest powiewającą na wietrze, czarną peleryną.

Dzięki swojej białej sutannie i piusce papież od razu jest rozpoznawalny jako przywódca ponad miliarda katolików na całym świecie.