Synagoga żydowska – pierwszy budynek kościelny
Jak wiadomo, Kościół często identyfikuje się ze swoimi budynkami, pomimo że nie robi tego Pismo Święte. Jak to się stało? Faktem jest, że w tym temacie potrzebne są długie strony zapisu, aby w pełni wyjaśnić kulturową i teologiczną historię o tym, jak kościół zaczął się identyfikować z budynkami. Jednak postaramy się to podsumować w kilku akapitach.
Poniższy artykuł podsumowuje pierwsze 100 lat historii kościoła, z których większość można przeczytać w Dziejach i Listach.
Synagogi żydowskie – historia w pigułce
Rozważając historię budynków kościelnych, należy pamiętać, że prawie wszyscy pierwsi wyznawcy Jezusa byli Żydami. Było kilku Samarytan i odosobniony pogan lub dwóch. Jednak większość mas, jakie podążały za Jezusem, było żydowskich. Nawet po narodzinach kościoła ogromna większość wczesnych chrześcijan była Żydami, a większość pogan, którzy się nawrócili, była „bogobojnymi”. A to oznacza, że znali i szanowali nauki judaizmu, a nawet stosowali się do wielu z nich.
Dlatego też, kiedy pierwsi chrześcijanie próbowali dowiedzieć się, jak oddawać cześć Bogu w swoich nowych społecznościach, było dla nich czymś naturalnym i normalnym, że szukali przewodnictwa w swoich żydowskich korzeniach. Najłatwiej dostępną instytucją gminy żydowskiej do nauki, modlitwy, wspólnoty i wsparcia była synagoga.
Członkowie synagogi spotykali się kilka razy w tygodniu na modlitwie i nauczaniu. Często spotykali się też na posiłkach i wspierali nawzajem w miarę pojawiania się potrzeb. Synagogi zazwyczaj miały wyznaczone budynki, w których można było się spotykać. Aczkolwiek, jeśli synagoga dopiero zaczynała swoją działalność lub członkowie byli biedni, wówczas spotykali się w domach. Synagogi żydowskie funkcjonują tak do dziś.
Pierwsze budynki kościelne – historia w pigułce
Natomiast wczesny kościół przyjął ten wzór. I jest mało prawdopodobne, że zastanowił się nad tym, jak powinien funkcjonować. Po prostu przejęli te schematy i strukturę, które znali już z Synagogi. Początkowo prawdopodobnie spotykali się nawet w budynkach synagogi, dopóki przywódcy żydowscy nie wyrzucili ich za twierdzenie, że Jezus jest Mesjaszem. Z tego względu wielu założyło synagogi w swoich domach, na wzór żydowski. Kiedy jednak pozyskali członków, nielicznym grupom pozwolono budować własne synagogi z powodu prześladowań ze strony Żydów.
Z racji tego, że do kościoła dołączyli poganie, często podążali za żydowskimi tradycjami i spotykali się także w domowych synagogach. Nie będąc Żydami i z powodu prześladowań, prawdopodobnie nie nazwali swojego zgromadzenia „synagogą” (gr. sunēgogon = gromadzić się). Zamiast tego zastosowali pokrewny termin „ekklesia”, co tłumaczone jest jako „kościół”.
Czasami spotykano się także w innych miejscach, takich jak społeczne ośrodki wychowawcze. Aczkolwiek, nie chodziło o to, gdzie i kiedy się spotkali, ale dlaczego. Celem było zawsze nauczanie, zachęta i wzajemne podbudowanie innych wierzących.