Naczynia liturgiczne – podstawowe wyposażenie ołtarza

Sprzęt liturgiczny jest niezbędny, by w odpowiednich warunkach kapłan mógł przeprowadzić mszę świętą. Jest wiele naczyń liturgicznych, które mają różne zastosowanie, ale te najważniejsze ściśle łączą się z obrzędem komunii. Poznaj najważniejsze elementy, w jakie powinien być zaopatrzony ołtarz.

Niektóre służą do udzielania sakramentów, inne są relikwiarzem do przechowywania religijnych szczątków, jednak te najpopularniejsze i zawsze widoczne w kościele są związane z sakramentem komunii. Poznaj powszechnie znane i widoczne dla wiernych liturgiczne naczynia, które do ołtarza donosi ministrant, a kapłan prezentuje ich szczególne znaczenie poprzez unoszenie.

Ampułki liturgiczne – naczynia do wody i wina

Dwa przeźroczyste, nieduże naczynia na wino i wodę to ampułki liturgiczne, które umieszczone są na tacy. Przed Mszą Świętą są przygotowane na specjalnym stoliku. Na co dzień podawane są kapłanowi przez ministrantów w czasie przygotowania darów. Zdarza się, że w czasie uroczystych liturgii przynoszą je do ołtarza wierni w procesji z darami. Korzysta się z nich wtedy, gdy kapłan wlewa do kielicha wino i wodę, a potem obmywa palce swoich dłoni.

Ampułki stosuje się również do oczyszczenia kielicha, puszek i pateny. Są wykonane z odpowiednich materiałów – hartowanego szkła, odpornego na wahania temperatur lub metalu. Najczęściej są wyposażone w dodatkowe zamknięcia dla ochrony przed owadami lub zanieczyszczeniami, a ich zakończenia są zdobione krzyżem. Popularne są kryształowe wersje, które łączy się często ze złotem lub srebrem. Znaczy się je literami V (vinum) i A (aqua) lub czerwoną wstążeczką, dla odróżnienia ampułki z winem.

Kielich mszalny – naczynie do konsekracji wina

Eucharystia bez liturgicznego kielicha jest niemożliwa. To kluczowy dodatek ołtarza, służący do celebrowania symbolicznej przemiany chleba w Ciało Chrystusa i wina w Jego krew. To naczynie liturgiczne, które może mieć różne wersje – od bogato zdobionych, po zupełnie skromne i minimalistyczne. W ich wyborze warto się kierować stylistyką świątyni – kielich może być srebrny lub złoty i w swoim profilu prezentować cenne dodatki. Czasem na wyposażeniu kościoła znajduje się kilka egzemplarzy, które są dedykowane zwyczajnym mszom niedzielnym i uroczystościom liturgicznym o większej randze.

Patena – niezwykły talerz do podawania hostii

Jest płaskim naczyniem, na którym kapłan kładzie hostię, ale przede wszystkim służy do ochrony przed przypadkowym upadkiem komunikantu. Patena występuje w różnych odmianach i często wyglądem nawiązuje do kielicha mszalnego, tworząc z nim jednorodny komplet. Do wyboru są zarówno małe, płaskie wersje na dwie lub trzy hostie, jak i większe, głębokie pateny do przechowywania komunikantów. Niektóre z nich mają uchwyty, zwane komunijnymi, które są wsparciem powszechnie udzielanej Komunii Świętej. Ministrant wkłada naczynie pod brodę osobie przyjmującej komunię. Patena powinna być zrobiona z niekorozyjnego surowca, np. złota.

Inne sprzęty liturgiczne

Jest nim vasculum, czyli mała puszka, w której znajduje się woda służąca do obmycia palców po udzieleniu Komunii świętej. Jest też pojemnikiem, do którego trafia hostia, która upadną na ziemię. Do liturgicznego wyposażenia zalicza się także kustodia i monstrancje, w których przechowuje się najświętszy sakrament. Pierwsze są skromniejszym, okrągłym naczyniem na nóżce, a drugie dziełem sztuki, bogato zdobionym, który zdecydowanie się wyróżnia spośród wszystkich naczyń liturgicznych.